بازگشت به صفحه نخست

  

ششمین فوروم اجتماعی جهان در پاکستان

Tariq Ali

 01.04.2006

برگردان ناهید جعفرپور

آخر هفته گذشته ششمین فوروم اجتماعی جهان در کراچی پاکستان با سخنرانی های بسیار و موزیک های مختلف از جمله موزیک صوفی ها افتتاح گردید. دقیقا افتتاح فوروم همزمان بود با برگزاری صدمین سالگرد لیگای اسلامی از سوی کسانی که بر این کشور رهبری می نمایند. ( لیگای اسلامی حزبی است که پاکستان را متحد نمود از آن زمان مرتبا باندی شرور جای خود را به باندی شروردیگر می دهد . امروز این حزب در دستان جاکشان سیاسی قرار گرفته است که این حزب را چون فاخشه خانه ای اداره می کنند).

قدرت مندان بر این کشور این بار صدمین سالگرد لیگای اسلامی را برای تقدیم کردن "سازمان رهبران اونیفرم پوش پاکستان" به ژنرال مشرف برگزار نمودند.

 

اما آنچیزی هم که رهبران اپوزیسیون سکولار این کشور یعنی نواز شریف و بینظیر بوتو انجام دادند، این بود که آنها تنها در مدت زمان خدمتشان با هم دیگر بر سر مال اندوزی بیشتر رقابت نمودند. امروز هر دو آنها در تبعید بسر می برند و در صورت بازگشت به پاکستان باید از اینکه بخاطر زد و بندهایشان دستگیر شوند ترس داشته باشند. اما مسلما هیچکدام از این دو نه علاقه ای دارند که به دامن شهید پرستان برگردند و نه اصولا حاضرند کنترل بر سازمانهای خود را از دست بدهند.

 

 احزاب مذهبی پاکستان که در منطقه زیر کنترلشان یعنی بخش مرزی شمال غربی پاکستان نشسته اند و سیاست های نئولیبرالی را با خوشحالی پیاده می کنند،ناتوان از رسیدگی به معضلات مردم فقیر، آتش خشم خود را بر علیه زنان و لیبرال های بی خدائی که از زنان دفاع می کنند گشوده اند و حقوق آنان را زیرپا می گذارند.

 

از آنجا که ارتش به نقش رهبری خود مطمئن است و همچنین سیاستمداران رسمی بی خاصیتند، " جامعه متمدن" دوران شکوفائیش است. فرستنده های خصوصی تلویزیونی ـ و شرکت های بزرگ و کوچک نئولیبرالی چون قارچ از زمین سبز می شوند. جالب اینجاست که مصاحبه با اغلب این فرستنده ها قانونی است مثلا یکی از این فرستنده ها با من یکساعت تمام در باره " آینده جنبش کمونیستی جهان" مصاحبه نمود. 

 

اما جبهه گیری یا حمله به دین اسلام و یا ارتش وجبهه گیری بر علیه شبکه های نظامی که امروز بر پاکستان حکومت می نمایند از این فاعده مستثنی است و جرم حساب می شود. اگر " جامعه متمدن پاکستان" بطور واقعی خطری برای برگزیدگان گردد، در این صورت کف زدنها سریعا تبدیل به یک کوه خشمناک حمله و تهدیدات از سوی رهبریت پاکستان خواهد شد.

با این حساب و با توجه به این زمینه ها هیچ عجیب بنظر نمی رسد که چرا فوروم اجتماعی جهان از سوی دستگاه محلی شهر کراچی پشتیبانی شد و مجوز برگزاری گرفت.

 

فوروم جهانی در این فاصله بخشی از روند جهانی شدن است و به رهبران عقب نگاه داشته شده کمک می کند که احساس مدرن بودن را کنند. سمینار های فوروم کراچی به هیچ وجه از سمینار های فوروم های مناطق دیگر متفاوت تر نبود. در این کنفرانس بزرگ در حدود هزاران انسان عمدتا از پاکستان و نمایندگانی از هندوستان ، بنگلادش، سری لانکا ، کره جنوبی و برخی کشورهای دیگر شرکت نموده بودند.

 

دهفانان  و جنبش کارگری چین وبخصوص روشنفکران منتقد این کشور حضور نداشتند. همچنین از ایران و مالزی کسی شرکت ننموده بود. اسرائیلی هائی که دولت اردن را شکل داده اند، هیئت فلسطینی را آزار داده بودند. تنها مشتی نماینده فلسطینی موفق شده بودند از زیر کنترل آزاردهنده شدید دولت اردن رد شوند و خود را به کراچی برسانند. افزون بر این زلزله 2005 پاکستان بسیاری از برنامه های فوروم را مخدوش کرده بود.  از این رو به لحاظ سازماندهی اصلا مقدور نبود که به این جا و آنجا مسافرت نمود و مردم مناطق دیگر این قاره را قانع نمود که در فوروم کراچی شرکت کنند.

 

به جز این حتی خود سازماندهان فوروم هم کاملا علاقمند بودند که بشود در این کنفرانس بزرگ صدائی از ابوقریب و یا گوآنتامانو و با فلوجه شنید. 

اما تنها این حقیقت که اصولا چنین کنفرانسی اجازه یافت در پاکستان برگزار گردد باید بسیار مثبت و قابل توجه ارزیابی شود.

انسانهای این جا عادت ندارند نظرات دیگر و آراء دیگر را بشنوند. فوروم اجتماعی جهانی در کراچی برای بسیاری از انسانهای این جا از اقشار بسیار تحتانی و استثمار شده جامعه گرفته تا اقلیت های مذهبی  این امکان را به وجود آورد تا دور هم جمع شوند و صدای خود را بگوش بقیه برسانند. برای مثال مسیحی های تحت تعقیب پنجاب و یا هندو های سیند شرکت نموده بودند. از همه جا زنان در این کنفرانس بزرگ شرکت کرده بودند و داستان های تکان دهنده از فشار و استثمار و تبعیض تعریف می کردند.

همچنین بخش مهمی از دهقانانی که بر علیه خصوصی سازی مزارع نظامی اوکارا می جنگند وماهیگیران سیند که موجودیتشان به خطر افتاده است و معترض بودند که رودخانه بزرگ هیندو تغییر مسیر داده می شود و آب مردم فقیری را که هزاران سال است از آن آب استفاده می کنند از آنان گرفته خواهد شد،در این کنفرانس بزرگ شرکت داشتند. 

کارگران بلوچستان در باره خشونت وحشیانه ارتش در منطقه شان شکایت داشتند.

کامن معلم برای ما توضیح داد که سیستم آموزشی پاکستانی دیگر وجود ندارد. مردم عادی که سخنرانی می کردند، پر از خشم به تجزیه و تحلیل اوضاع می پرداختند. این انسانها همه با هم در مقابل طبقه سیاسی پاکستان موضعی قاطع داشتند. اکثر سخنرانی ها در باره فرستنده های مهم خصوصی تلویزیونی و رادیوئی ( گئو ، هوم، هندو ) موضع گیری داشت و گفته می شد که این فرستنده های خصوصی با هم دیگر بر سر گزارشات در حال رقابت اند.

 

این چنین حرکت بزرگ فوروم جهانی و احساس زیبایش به طرف پاکستان هم کشیده شد و از آنجا هم گذر نمود. اما از این گذر چه چیزی بر جای ماند؟ به اعتقاد من خیلی کم.  گذشته از استقبال خوب و هدف خوب و احساس خوب  و این مهم که چنین واقعه مهمی در پاکستان هم رخ داد اما این واقعیت بر جاست که درسیاست این کشور برگزیده گان حکومت می کنند. تازه گذشته از این چیز زیادی هم در اینجا نیست. با وجود اینکه گروه های کوچک رادیکال تمامی تلاش شان را می کنند اما سازمانی ملی و یا جنبشی که برای بیچیزان و برای مردم سخن بگوید وجود ندارد. وضعیت اجتماعی کشور خراب است. در این وضعیت حتی آمار های دستکاری شده هم نتوانسته است تغییری دهد. آماری که از سوی نخست وزیر شوکت عزیز که مردی از بانک جهانی است استخراج می گردد.

 

سازمان های غیر دولتی هم جانشین خوبی برای جنبش های واقعی اجتماعی و سیاسی نیستند و نخواهند بود. در پاکستان شاید این سازمانهای غیر دولتی بعنوان " ان جی  او اس" عمل کنند اما بطور جهانی آنها " و گ او اس" یعنی همان سازمان های دولتی غربی هستند.

 پول دهندگان تنها با این شروط به این سازمان ها کمک مالی می کنند که اهداف شان برآورده شود. البته این به آن معنی نیست که برخی از این سازمان های غیر دولتی کار خوب نمی کنند اما مسئله مهم اینجاست که تمامی هدف این است از این طریق و توسط این سازمان ها کوچکترین فعالیت چپ ها و روشنفکران لیبرال خرد شود و محو گردد.

اغلب این زنان و مردان برای این مبارزه می کنند که سازمان غیر دولتی شان از کمک های مالی افراد بی نصیب نشوند و بودجه شان قطع نشود.( کسی که برای این سازمانها کار نکند، حتما به یک شبکه رسانه ای خصوصی وصل و محتاج است).

مبارزات کوچک رقابتی تبدیل به مبارزات بزرگتر گشته اند. مبارزه سیاسی در شکل و محتوای سازمانهای ریشه ای در اینجا اصلا معمول و شناخته شده نیست.

مدل آمریکای لاتین که در نتیجه پیروزی چاوز و مورالس شروع به گسترش یافت از بمبئی و کراچی فرسنگ ها فاصله دارد.

 

توضیح مترجم: از طارق علی دو کتاب جدید منتشر شده است بنام های :   

 
'Street Fighting Years'
 و'Speaking of Empires & Resistance'

tariq.ali3@btinternet.com