بازگشت به صفحه نخست

زنان كارگر حقوق نابرابر

نيكى محجوب -  منبع: ILO و BBC – شرق: شنبه 9 آبان 1383- 30 اكتبر  2004

استاندارد هاى كارگرى يكى از مهمترين بخش هاى سازمان بين المللى كار (ILO) است. اين سازمان با دسته بندى شغل ها استانداردهاى متفاوتى را براى كارگران در نظر گرفته و در اين طبقه بندى استانداردى نيز تنها براى زنان كارگر طراحى كرده است كه براساس آن بسيارى از كشورهاى دنيا در حال اجراى مفاد آن هستند و زنانى كه به هر دليلى متوجه نقض حقوق شان توسط كارفرمايان مى شوند با تماس با كارشناسان اين سازمان بين المللى در كشورهايشان مى توانند احقاق حق كنند.براساس اين استاندارد زنان باردار و مادرانى كه تازه وضع حمل كرده اند بايد ۱۲ هفته مرخصى از سوى كارفرما به آنها داده شود تا با مشكل جسمى و يا روحى مواجه نشوند از سوى ديگر سازمان هاى خدماتى و رفاهى بايد به اين كارگران خدمات پزشكى ارائه كند و اين امر مستلزم بيمه شدن كارگران توسط كارفرما است.زنان بايد براساس استاندارد تائيد شده از هرگونه فعاليتى كه به نوعى امنيت و سلامت آنها را به مخاطره مى اندازد پرهيز كنند كه اين بند با دخالت كارشناسان و مسئولان حمايتى كارگران امكان پذير است.در همين راستا طبق پروتكل امضا شده در سال ۲۰۰۰ در (ILO) فعاليت كارگران زن در كارهاى زيرزمينى مانند معدن ممنوع و همچنين هر نوع كار و فعاليت شبانه كه امنيت اين گروه را به مخاطره بيندازد ممنوع است. ILO همچنين در قالب يك برنامه جهانى طرحى براى سلامت و امنيت كارگران برنامه ريزى كرده و به اجرا گذاشته و در تلاش است تا سازمان هاى مختلف را نيز به فعليت گسترده در اين بخش تشويق كند. اين برنامه خصوصاً براى كارگران زنى كه در محيط هاى كارى بيش از مردان در خطر هستند در نظر گرفته شده است.براساس اين برنامه جهانى بايد تلاش شود تا كارگران در محيط هاى كارى خود با كمترين خطرات و بيمارى ها مواجه شوند و كارفرمايان موظفند تا براى زيردستان محيطى امن و آرام مهيا كنند.اين سازمان در برنامه امنيت كارگرى تلاش دارد تا كشورهاى مختلف را مجبور به رعايت سياست هاى حمايتى از كارگران كند.كارشناسان سازمان بين المللى كار اعلام كردند آمار زنان كارگر در دنيا هر ساله رو به افزايش است و تنها در ۱۵ سال اخير در حدود ۵۰ درصد زنان در كشورهاى مختلف جذب بازار كار شده اند كه اين وضعيت در كشورهاى در حال توسعه بيشتر مشاهده مى شود. اين در حالى است كه حقوق كارگران زن در بسيارى از اين كشورها تنها به واسطه جنسيت آنها پايمال مى شود، با اينكه اين گروه در محيط كار همانند مردان در شرايط سخت و طاقت فرسا كار مى كنند.براساس دسته بندى اين سازمان زنان كارگر در بخش هاى مختلف چون كارخانه هاى الكترونيك توليد محصولات غذايى، شيميايى، بيمارستان ها، بانك، هتل، بازرگانى، صنايع كشاورزى و صنايع دستى مشغول به كار هستند و بسيارى از آنها نيز براى سير كردن شكم خود و خانواده كارهاى بسيار سخت و ممنوع را نيز انجام مى دهند.در اين رده بندى زنان شاغل در بخش كشاورزى و سلامتى با بيشترين ريسك سلامتى مواجهند.زنان كشاورز با بيشترين آمار بيمارى و مشكلات ناشى از آن روبه رو هستند. جمعيت زنان كشاورز نيمى از جمعيت كشاورزان سراسر دنيا را شامل مى شود. بسيارى از آنها مجبورند ساعت هاى مداوم بدون استراحت در هر نوع شرايط آب و هوايى كار كنند. اين گروه مرخصى ندارند و حقوق بسيار ناچيزى در قبال فعاليت خود دريافت مى كنند.

زنان كشاورز اغلب دچار بيمارى هاى لاعلاجى مى شوند كه در بسيارى از موارد نيز جان خود را در اثر همين بيمارى ها و عدم رسيدگى صحيح به وضعيت شان از دست مى دهند.زنان فعال در بخش هاى درمانى و بهداشتى نيز در زمره كارگرانى هستند كه با خطرات مختلف روبه رويند. آنها به سبب كار در بيمارستان ها و مراكز مختلف خدماتى در شهرهاى متفاوت امكان ابتلا به بيمارى هاى گوناگون و دريافت تشعشعات مختلف در هنگام عكسبردارى را دارند.اين در حالى است كه تمامى زنان كارگر بر اساس بررسى كارشناسان بايد در هفته يك تا سه ساعت بيش از مردان كار كنند و اين كار خارج از منزل جداى فعاليت آنها در منزل رسيدگى به امور كودكان و تحمل استرس هاى مختلف درون خانواده هاست كه خود مى تواند براى زنان مشكلات روحى و جسمى مختلفى را ايجاد كند.بررسى هاى كارشناسان سازمان بين المللى كار نشان مى دهد زنان كارگر در سال ۲۰۰۳ در اتريش ۷۴ درصد حقوقى را دريافت كردند كه مردان در همان شغل مشغول به كارند. اين وضعيت در انگليس با ۲۰ درصد، اسپانيا با ۳۰ درصد و در ژاپن با ۸۰ درصد نيز مشاهده شده است.در همين حال براساس اخبار منتشر شده قاچاق دختران و زنان كشورهاى تازه استقلال يافته به كشورهاى عضو اتحاديه اروپا براى انجام كارهاى سخت هر روزه رو به افزايش است.